Roumulèio(-de-Colonna)
Romulea columnae
Iridaceae
Noms en français : Romulée à petites fleurs, Romulée de Colonna.
Descripcioun :Aquesto roumulèio trachis dins li pelouso sablouso pas trop liuen de la mar o dins li pocho argielouso de garrigo. La fau cerca en fin d'ivèr que flouris d'ouro dins l'annado. Romulea columnae rèsto pas bèn grando. La flour, pulèu pichoto, èi blanco emé lou founs jauno. Li fueio soun longo (6 à 13 cm), bèn verdo e espesso à la baso. La brateolo a lou mitan verd mai estré que li bord.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. D'estùdi d'aro an moustra qu'avié de prouprieta anti-óussidanto.
Port : Erbo
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Romulea
Famiho : Iridaceae
Ordre : Iridaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Pelouso umido
- Prado marino
- Trepadou
- Garrigo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Romulea columnae Sebast. & Mauri, 1818
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753